-Thuật ngữ: tiếng việt gọi là bệnh phổi Atbet. -Tiếng Anh: Abestosis -Định nghĩa: là bệnh xơ hoá phổi không tạo thành u hạt do hít phải bụi amiăng., có thể có tổn thương màng phổi.
2, TÌNH HÌNH MẮC BỆNH.
-Tỷ lệ có xu hướng tăng dần (ILO: tổ chức lao động thế giới)
Anh: (1991): ít nhất 30.000 tiếp xúc, trong khoảng 1981-1988 hằng năm có 200 người được chẩn đoán (Deborach Yetes)
Pháp: (1980): 200 người được chẩn đoán (Sadoul)
Việt Nam: (1967) tại 1 nhà máy sản xuất amiăng: 5,6% mắc bệnh (Nguyễn Đình Hường) .
3, BỆNH SINH.
3.1, Bụi Amiăng.
Amiăng là hỗn hợp các chất Silicat, sắt, nhôm, canxi… dưới dạng sợi có 2 loại: loại xoắn, mềm, ít độc; loại cứng: sắc, độc hơn là nguyên nhân gây bệnh chủ yếu.
Loại sợi cứng có kích thước dài 8m m, nguy hiểm nhất. 3.2, Cơ chế. + Chưa rõ ràng + Khi vào phổi sợi Amiăng như kim sắc, nhỏ đâm vào phế nang, kích thích gây tăng sản và sơ hoá tổ chức kẽ. Sợi có thể đâm vào màng phổi gây TD, dầy dính.
4, GIẢI PHẪU BỆNH LÝ.
Xơ hoá phổi, vách phế nang dày do thâm nhiễm tế bào viêm và xơ hoá, nhiều đại thực bào chứa sợi Amiăng.
Viêm tắc các PQ nhỏ.
Có các bóng khí thũng dưới MP. MP xơ dày thành từng mảng.
5, TRIỆU CHỨNG.
Bệnh xuất hiện sau 10-20 năm tiếp xúc, nếu tiếp xúc nhiều 5-10 năm
Khó thở là chủ yếu, khó thở gắng sức.
Đau ngực kiểu đau MP.
CNHH: RLTK hạn chế, HC Block phế nang-mao mạch.
Xquang: hình ảnh của HC tổ chức kẽ: lưới là chủ yếu , khu trú ở 2/3 dưới. Nhất là góc sườn hoành phải, đỉnh phổi không bao giờ bị tổn thương. Vôi hoá MP đối xứng 2 bên, thường gặp ở ngừi tiếp xúc lâu năm (>20 năm) ở nồng độ bụi thấp và thường không có xơ hoá phổi kèm theo hình ảnh dày dính MP.