CHỌC HÚT DỊCH MÀNG BỤNG

không có việc gì khó, chỉ tại không biết làm

hieu126

Cấp bậc thành viên
Danh vọng:
524%/1000%

Tài năng:%/100%

Liên lạc

Thông tin thành viên

» Tổng số bài gửi : 524

» Points : 1579

» Reputation : 9

» Join date : 15/10/2010

» Hiện giờ đang:

Tiêu đề: CHỌC HÚT DỊCH MÀNG BỤNG

Muc tieu
1. Nªu ®ưîc chØ ®Þnh, chèng chØ ®Þnh, chuÈn bÞ dông cô chäc hót dÞch mµng bông.
2. Thùc hiÖn ®ưîc quy tr×nh chuÈn bÞ, chäc hót dÞch vµ xÐt nghiÖm dÞch mµng bông.
3 Nªu ®ưîc biÕn chøng chäc hót dÞch mµng bông
Néi dung
1. ChØ ®Þnh
-Chäc hót mµng bông cã thÓ ®ưîc tiÕn hµnh ë tÊt c¶ ngưêi lín cã cæchưíng míi, chưa râ nguyªn nh©n. §¸nh gi¸ dÞch cæ chưíng gióp chot×m nguyªn nh©n: t¨ng ¸p lùc cöa, ung thư, nhiÔm khuÈn, viªm tuþ...
-Chäc chÈn ®o¸n ë ngưêi bÖnh cæ chưíng nghi ngê viªm phóc m¹c do vikhuÈn tù ph¸t. T×nh tr¹ng nµy hay gÆp vµ rÊt nÆng. BiÓu hiÖn l©m sµng:sèt, ®au bông, bÖnh lý n·o, suy chøc n¨ng thËn, t¨ng b¹ch cÇu, a xÝtm¸u, ch¶y m¸u d¹ dµy vµ shock.
-Chäc hót thÓ tÝch lín ®Ó ®ì khã chÞu vµ dÔ thë ë ngưêi bÖnh cæ chưíngnhiÒu. Chäc hót nhiÒu lÇn ë ngêi bÖnh cæ chưíng mÊt bï vµ kh«ng ®¸pøng víi lîi tiÓu.
2. Chèng chØ ®Þnh
- Tû lÖ biÕn chøng ch¶y m¸u do chäc hót mµng bông thÊp ( < 0,2%).
- Nguy c¬ ch¶y m¸u ë ngêi bÖnh cã creatinin m¸u t¨ng.
- Tr¸nh chäc ë ngưêi bÖnh ®«ng m¸u néi m¹ch r¶i r¸c.
-Ph¶i rÊt thËn träng ë ngưêi bÖnh cã thai, t¹ng to trong æ bông, t¾cruét, dÝnh ruét hoÆc bµng quang c¨ng. Trong nh÷ng trêng hîp nµy, cÇncã hưíng dÉn cña siªu ©m. §Æt èng th«ng d¹ dµy ë ngưêi t¾c ruét vµth«ng tiÓu trưíc ë ngưêi bÝ ®¸i.
- Kh«ng chäc qua vïng da nhiÔm khuÈn, m¹ch m¸u dưíi da gi·n, sÑo mæ hoÆc tô m¸u.

H.1. vÞ trÝ chäc

3. Dông cô
- Bé dông cô v« khuÈn gãi s½n cho chäc hót mµng bông. NÕu kh«ng cã, chuÈn bÞ:
Dông cô s¹ch
- Khay ch÷ nhËt s¹ch
- Trô c¾m 2 k×m Kocher
- Cån ièt 1%, cån 70⁰, 2 cèc ®ùng b«ng cÇu
- Thuèc tª: Novocain hoÆc Xylocain 1-2%
- KÐo, b¨ng dÝnh
- GiÊy xÐt nghiÖm
-3 èng nghiÖm: 1 èng xÐt nghiÖm hãa sinh, 1 èng xÐt nghiÖm tÕ bµo, 1èngxÐt nghiÖm vi khuÈn ( èng xÐt nghiÖm vi khuÈn ph¶i v« khuÈn)

H.2. G

y tª

H×nh 3. Chäc xiªn

H×nh 4. Kü thuËt

êng Z

H. 5. Kh«ng chäc th¼ng gãc

- Diªm, ®Ìn cån
- HuyÕt ¸p, èng nghe, hép chèng sèc
- 1 mãc bÊm Michel, k×m bÊm
- 1 tÊm nilon, 1 gèi máng
- B« chøa dÞch hoÆc èng ®ong, tèt nhÊt lµ b×nh ch©n kh«ng lín
- Tói ®ùng ®å bÈn, hép ®ùng vËt s¾c nhän, khay qu¶ ®Ëu
Dông cô v« khuÈn
- Hép v« khuÈn ®ùng: s¨ng cã lç, k×m kÑp s¨ng, g¹c, 1 èng cao su hoÆc èng th«ng Polyetylen nhá, dµi 1m cã ambu ®Ó nèi víi ®èc kim, cã khãa ®iÒu chØnh dÞch ch¶y
- 2 kim: 22G vµ 25G ®Ó g©y tª. Kim 18G cã catheter ®Ó chäc hót.
- 1 b¬m tiªm 5ml ®Ó g©y tª, 1 b¬m tiªm 35-60 ml ®Ó hót dÞch
- 2 ®«i g¨ng tay v« khuÈn
NÕu lµm ph¶n øng Rivalta t¹i giưêng cÇn chuÈn bÞ:
- 1 cèc thñy tinh ®ùng 100ml níc cÊt
- 1 lä axit acetic 2%
- 2 èng hót nhá giät, 1 que khuÊy.
4. ChuÈn bÞ
- Gi¶i thÝch vÒ thñ thuËt: cã thÓ cã nguy c¬ ch¶y m¸u, nhiÔm khuÈn, tæn th¬ng t¹ng trong æ bông, tôt huyÕt ¸p sau thñ thuËt.
- Yªu cÇu 1 ngưêi phô ®Ó lÊy dÞch xÐt nghiÖm vµ cho dÞch vµo b×nh ch©n kh«ng.
- §Æt ngưêi bÖnh n»m ngöa, ®Çu h¬i cao.
- X¸c ®Þnh vÞ trÝ chäc:
+ §ưêng gi÷a díi rèn 2 cm hoÆc
+ 1/4 díi bông ph¶i hay tr¸i c¸ch gai chËu tríc trªn 2- 4 cm. ( H×nh 1)
§ưêng gi÷a cã lîi lµ tr¸nh ®ưîc m¹ch m¸u. Tuy
nhiªnvíi ngêi bÐo, ®ưêng bªn ®ưîc lùa chän h¬n v× thµnh bông ë ®ã mángh¬n vµ møc dÞch s©u h¬n ®ưêng gi÷a. Chäc ®ưêng bªn ph¶i chäc phÝangoµi bao c¬ th¼ng ®Ó tr¸nh ®éng m¹ch thưîng vÞ díi.
- Siªu ©m trưíc ®Ó x¸c ®Þnh dÞch, ®Æc biÖt ë ngưêi bÐo, nhiÒu sÑo mæ.
- §¸nh dÊu vÞ trÝ chäc.
- Ngưêi chäc röa tay, mÆc ¸o, mang g¨ng.
- S¸t khuÈn da ngêi bÖnh, sau ®ã tr¶i kh¨n v« khuÈn.
- G©y tª thưîng b× vÞ trÝ chäc víi kim nhá 22G hoÆc 25G 1ml lidocain 1-2%.
( H×nh 2)

H.6. Chäc hót

H. 7. Hót dÞch xÐt nghiªm

H. 8. DÉn lu dÞch vµo b×nh ch

n kh«ng

- G©y tª tæ chøc s©u h¬n, võa ®a kim võa kÐo ruét b¬m tiªm ®Ó ®Ò phßng chäc thñng m¹ch m¸u.
-Khi kim vµo ®Õn khoang æ bông cã c¶m gi¸c hÉng tay vµ thÊy dÞch ch¶yvµo b¬m tiªm, dõng l¹i vµ g©y tª phóc m¹c thµnh 3-5ml thuèc tª.
5. Chäc hót
- Dïng kim 18G g¾n víi b¬m tiªm.
- Cã 2 kü thuËt chäc:
+ Chäc xiªn gãc: §Æt kim mét gãc 45 ®é so víi mÆt da, chäc th¼ng hưíng ®ã qua tæ chøc díi da vµo æ bông.( H×nh 3)
+Kü thuËt ®ưêng z: KÐo da xuèng 2cm, sau ®ã chäc kim th¼ng gãc víi mÆtda, khi rót kim, da sÏ co l¹i vÞ trÝ ban ®Çu h¹n chÕ nguy c¬ rØ dÞchsau chäc.( H×nh 4)
- Tay ph¶i cÇm b¬m tiªm, tay tr¸i gi÷ ®èc kim ®©m kim qua tæ chøc dưíi da, nhÝch dÇn 2-3 mm, kÐo ruét b¬m tiªm sau mçi lÇn ®Èy kim.
- Khi ®ét ngét thÊy hÉng tay vµ dÞch ch¶y vµo
b¬m tiªm, dõng chäc.( H×nh 6)
- §iÒu chØnh catheter vµ rót kim.
- G¾n b¬m tiªm lín víi catheter vµ hót 30-60 ml dÞch ®Ó xÐt nghiÖm.( H×nh 7)
- NÕu muèn dÉn lưu dÞch, nèi èng dÉn mét ®Çu víi catheter, ®Çu kia víi b×nh ch©n kh«ng.( H×nh Cool

- Khi lÊy ®ñ lưîng dÞch, rót catheter vµ b¨ng kÝn b»ng b¨ng dÝnh v« khuÈn.
6. XÐt nghiÖm dÞch
- DÞch ®ưîc lÊy vµo c¸c èng nghiÖm ®óng quy c¸ch vµ göi xÐt nghiÖm ngay.
- XÐt nghiÖm: albumin, tÕ bµo, vi khuÈn vµ c¸c
xÐt nghiªm kh¸c tuú thuéc vµo dÞch cæ chướng vµ
t×nh tr¹ng l©m sµng.
7. BiÕn chøng
-Rèi lo¹n tuÇn hoµn cã thÓ x¶y ra khi chäc hót thÓ tÝch lín dÞch: h¹huyÕt ¸p, h¹ natri m¸u, t¨ng catecholamin vµ renin m¸u. Trưêng hîpnÆng dÉn ®Õn héi chøng gan thËn, thËm chÝ tö vong.
C¸c chuyªn gia khuyªn truyÒn albumin cho ngưêi lÊy trªn 5 lÝt dÞch ( liÒu 6-8g/lÝt dÞch hót ra).
- BiÕn chøng kh¸c, Ýt gÆp: rØ dÞch, nhiÔm khuÈn,
tô m¸u thµnh bông.
- BiÕn chøng nÆng h¬n còng rÊt hiÕm: ch¶y m¸u,
tæn thư¬ng t¹ng trong æ bông, chäc vµo ®éng m¹ch thưîng vÞ díi.
Tµi liÖu tham kh¶o
1. Bé y tÕ. Phô gióp chäc hót mµng bông. Híng dÉn quy tr×nh ch¨m sãc ngêi bÖnh tËp II. Nhµ xuÊt b¶n y häc Hµ néi 2004. Trang 101-104.
2. Bé y tÕ. Vô khoa häc vµ ®µo t¹o. Phô gióp thÇy thuèc chäc hót mµng bông. §iÒu dìng c¬ b¶n. Nhµ xuÊt b¶n y häc Hµ néi 2006. Trang 486-495.
3. Todd W. Thomsen, Robert W. Shaffer, Benjamin White and Gary S. Setnik. [You must be registered and logged in to see this link.] nejm. org on june 12, 2007.

Chữ ký của hieu126