HÔI MIỆNG NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH CHỮA TRỊ

HÔI MIỆNG
NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH CHỮA TRỊNgày xưa cũng như ngày nay, hôi miệng (HM) là vấn đề mà con ngườiluôn quan tâm. Thế giới đã có hàng ngàn công thức chế các loại nước súcmiệng để chữa HM, nhưng có lẽ bước vào thế kỷ 21 con người quan tâm đếnhơi thở của mình hơn lúc nào hết.Hiện nay ở Mỹ, mỗi năm người ta tốn hàng tỉ đô la để mua những thứlàm thơm miệng như kẹo cao su , thuốc xịt thơm miệng, thuốc súcmiệng... HM gây tác hại không nhỏ đến cuộc sống con người .HM gây bấtlợi trong giao tế, trong nghề nghiệp, trong tình cảm ...Có những ngườiđã tự tử vì hôi miệng được ghi lại trong sử sách.Cách đây 10 năm con người biết rất ít về HM vẫn xem là một trongđiều bất trị .Đến đầu thập niên 90 máy đo HM ra đời với cái tên làHalimeter, từ đó tạo cơ sở cho các nhà khoa học nghiên cứu về chứng HMphiền toái này.Ngày nay, hàng trăm trung tâm nghiên cưú và điều trị HM mọc ra trênkhắp nước Mỹ, nhờ đó nhiều điều đã được sáng tỏ về nguyên nhân cũng nhưcách chữa trị chứng hôi miệng.Tại sao miệng có mùi hôi?
Mùi hôi ở miệng thườnglà do hợp chất lưu huỳnh dễ bay hơi được gọi là VSC (volatile sunfurcompounds). Người ta tính ra có tới 400VSC khác nhau trong hơi thở củamột người trung bình. Nhưng 3 chất chính gây HM, đó là:

• Hydrogen Sunfide (H2S) có mùi trứng thối
  
• Methyl Mercaptan (CH3SH) có mùi ga
  
• Dimethyl Sunfide (CH3S CH)
  

Một khi các chất này được hình thành ở miệng thì nó được hòa tantrong nước bọt và được ngấm vào màng niêm mạc trong miệng, nhờ đó takhông bị hôi miệng. Nếu các hợp chất này hình thành quá nhiều ơ’ miệngvượt quá khả năng hấp thu của nước bọt và màng niêm trong miệng thì khiđó miệng có mùi hôi và khi nồng độ mùi hôi tăng cao ở mức mà người đốidiện cảm nhận được thì lúc đó ta bị chứng hôi miệng.Các hợp chất lưu huỳnh dễ bay hơi (VSC) này đến từ 2 nguồn:

• VSC được tạo ra từ hốc miệng: Hôi miệng do nguyên nhân ở miệng.
  
• VSC được thải ra cơ do các bệnh lý toàn thân, do thức ăn, do thuốc... Đây là trường hợp hôi miệng do nguyên nhân ngoài miệng.
  

Các nguyên nhân ngoài miệng: khoảng 10% trường hợp HM là do nguyênnhân ngoài miệng: bệnh lý đường hô hấp như viêm xoang mũi, viêm cuốnhọng, cuốn phổi đều có thể làm hôi miệngCác bệnh lý toàn thân gây hôi miệng như bệnh tiểu đường (mùiAcetone), bệnh suy thận (mùi cá ươn), bệnh gan ( mùi trứng ung pha vớitỏi)... Một người khi tự nhiên đột ngột sinh chứng hôi miêng nặng thìphải nghĩ tới một bệnh lý toàn thân nào đó.Nhiều người cho rằng dạ dày (bao tử) gây HM nhưng thật sự bệnh baotử không ảnh hưởng đến chứng HM vì thực quản thường thì ép chặt lại,hơi không xông ngược lên được.

• Một số thức ăn gây hôi miệng như hành, tỏi, trứng, cá... Do trongquá trình tiêu hóa các hợp chất sulfur được tạo ra và ngấm vào máu, đưađến phổi và phóng thích ra hơi thở gây ra hôi miệng trong nhiều giờhoặc vài ngày.
  
• Một số thuốc uống cũng gây HM như thuốc cảm, thuốc dị ứng, thuốc cao huyết áp, thuốc chống trầm cảm...
  
• Ở phái nữ, các thay đổi về chất nội tiết vào thời gian trứngrụng, thời gian có kinh nguyệt có thể làm cho hơi thở có mùi đặc biệt.
  

Nguyên nhân trong miệng :

Khoảng 90% trường hợp HM là do nguyên nhân ở miệng. Hôi miệng là docác vi khuẩn phân hủy protein bên trong hốc miệng tạo ra các hợp chấtlưu huỳnh dễ bay hơi. Vi khuẩn gây hôi miệng là vi khuẩn kî khí, thườngtrú ẩn dưới mảng bám răng, trong khe nướu, trong túi nha chu và giữanhững khe hở của niêm mạc lưng lưỡi. Nguồn protein đến từ mảng vụn thứcăn, xác vi khuẩn và tế bào mô chết tróc từ niêm mạc miệng.

Tóm lại bất cứ bệnh lý, tình trạng nào trong miệng khiến cho vikhuẩn và thức ăn hoặc tế bào chết tích tụ, nơi đó quá trình phân hủyxảy ra và mùi hôi hình thành. Những tình trạng, bệnh lý thường gây hôimiệng nhất là vệ sinh răng miệng kém, lưỡi bẩn, bệnh nha chu, khô miệng.Nước bọt có liên quan gì đến hôi miệng ?

Nước bọt có liên quan mật thiết đến vấn đề hôi miệng. Nước bọt làmột nước súc miệng thiên nhiên, hoàn hảo, có vai trò rửa sạch và sátkhuẩn. Nước bọt được tiết ra mỗi ngày, có hấp thu các khí có mùi hôi vàcuốn theo nhiều vi khuẩn, mảnh vụn thức ăn để rồi đưa đến nơi xử lý(bao tử) . Vì một lý do nào đó làm miệng ta ít nước bọt (khô miệng) làchúng ta bị hôi miệng ngay. Ban đêm khi ta ngủ, nước bọt tiết ra ít,chính vì thế khi thức dậy mọi người ít nhiều đều có hôi miệng. Có nhiềunguyên nhân đưa đến hôi miệng : do dùng loại thuốc nào đó, do các bệnhlý của tuyến nước bọt, do thở bằng miệng, do uống không đủ nước mỗingày.

Vai trò của lưỡi trong hôi miệng :

Ngày nay, người ta nhận thấy lưỡi đóng một vai trò quan trọng trong việc gây hôi miệng.
Lưng lưỡi với cấu trúc đặc biệt của nó có nhiều khe, kẽ là một nơi dễ cho vi khuẩn không khí trú ngụ.
Lưỡi sạch có màu hồng tươi, khi có một lớp trắng phủ lên lưỡi nghĩa là có hàng triệu vi khuẩn đang sinh sống ở đó

Làm thế nào để biết mình có hôi miệng không ?

Có nhiều người hôi miệng mà không hề hay biết, ngược lại cũng cóngười không hôi miệng mà lúc nào cũng lo sợ, không tự tin khi nóichuyện với người khác.Đó là vì chúng ta không có khả năng tự đánh giá hơi thở của ta moộtcách chính xác. Người khác đánh giá hơi thở của ta thì tương đối chínhxác. Chúng ta hãy nhờ một người thân làm công việc này.Ngày nay có một khí cụ đo hôi miệng gọi là Halimeter. Máy này đonồng độ các hợp chất lưu huỳnh dễ bay hơi trong hơi thở, nhờ đó chúngta biết có bị hôi miệng hay không và hôi miệng ở mức độ nào một cáchkhá chính xác. Máy cũng giúp chúng ta chẩn đoán HM do nguyên nhân ngoàimiệng.

Điều trị hôi miệng như thế nào?

Trong trường hợp hôi miệng do nguyên nhân ở miệng, muốn chữa trịphải có sự hợp tác giữa bệnh nhân và bác sĩ nhằm loại sự tích tụ của vikhuẩn, thức ăn và tế bào chết trong miệng. Trước hết bệnh nhân cần giữvệ sinh răng miệng một cách đầy đủ và hiệu quả.

Để chữa trị hôi miệng sau mỗi bữa ăn và nhất là trước khi ngủ cần làm 3 việc sau đây:

• Chải sạch răng với bàn chải, chủ yếu là chải sạch khe nướu.
  
• Làm sạch kẻ răng với chỉ nha khoa. Vi khuẩn, thức ăn, tế bàochết thường tích tụ những nơi mà bệnh nhân không thể nào làm sạch đượcnhư lỗ sâu răng, vôi răng, túi nha chu, răng khôn mọc lên, miếng trámthừa, cầu mão không tốt... Bác sĩ có vai trò chữa trị và sửa chữa nhữngbệnh lý và khiếm khuyết này. Nếu bệnh nhân và bác sĩ làm tốt phần việccủa mình thì có thể giải quyết phần lớn các trường hợp hôi miệng donguyên nhân ở miệng.
  
• Tuy nhiên, có một số trường hợp dù vệ sinh răng miệng rấtsạch, và trong miệng cũng không còn một bệnh lý, khiếm khuyết nào gâytích tụ vi khuẩn, thức ăn, tế bào chết nhưng miệng vẫn hôi. Theo nghiêncứu của những năm gần đây, người ta cho rằng lưng lưỡi (phần sau) lànguyên nhân gây ra hôi miệng trong những trường hợp này.
  

Trong trường hợp này bệnh nhân cần phải :

• Cải thiện vệ sinh lưỡi ở phần sau lưng lưỡi
  Phần sau lưng lưỡilà nơi nhạy cảm, khó cho chúng ta vệ sinh một cách triệt để. Để tránhphản xạ nôn ọe khi vệ sinh lưỡi, chúng ta cố gắng lè lưỡi ra càng nhiềucàng tốt và ngừng thở trong chốc lát khi chải phần sau của lưỡi.
  
• Sử dụng các loại thuốc súc miệng đặc trị cho hôi miệng.Không phải thuốc súc miệng nào cũng tốt trong điều trị hôi miệng. Phầnlớn thuốc súc miệng trên thị trường có thành phần cồn, sẽ gây hôi miệngvà làm cho tình trạng hôi miệng trở nên nặng nề hơn. Thuốc súc miệng cóchứa cholorine clioxide (CLO2) là một phát hiện mới nhất của thế giớiđể chống lại hôi miệng. CLO2 có khả năng phân hủy hợp chất lưu huỳnh dễbay hơi và còn có tính diệt khuẩn.
  
• Tăng cường lưu lượng nước bọt bằng cách uống nhiều nước ( 2lít mỗi ngày ) kiêng cử rượu, thuốc lá, tránh sự căng thẳng ... và sốngmột cuộc sống vui tươi, thư thái